De vraag waar je inkomen of pensioen belast is hangt af van de afspraken die Nederland en Spanje hebben gemaakt in het verdrag dat Nederland en Spanje gesloten hebben ter voorkoming van dubbele belasting (hierna: verdrag). Hieronder zullen wij e.e.a. uitwerken voor de meest voorkomende inkomsten.
Fiscale woonplaats
Het antwoord op de vraag waar je inkomen of pensioen belast is, is afhankelijk van je fiscale woonplaats. In het verdrag zijn duidelijke regels opgenomen over de fiscale woonplaats. Er wordt niet expliciet gesproken over fiscale woonplaats, maar over ‘inwoner van één van de Staten’.
Wanneer ben je fiscaal inwoner van één van de Staten en ben je fiscaal inwoner van Spanje of Nederland? In artikel 4 van het verdrag is opgenomen wanneer je inwoner bent van één van de staten. Hoofdregel is dat op basis van je woonplaats, verblijf, plaats van leiding of andere omstandigheid inwoner (en dus belastingplichtig) bent in die staat.
183-dagen regel
In de praktijk horen wij veelvuldig: bij meer dan 183 dagen verblijf in Spanje ben je fiscaal inwoner in Spanje en betaal je belasting in Spanje. Dat is te kort door de bocht.
Volgens de Spaanse wetgeving wordt je fiscaal inwoner van Spanje als je daar meer dan 183 verblijft. Echter, zo lang je ingeschreven bent in Nederland, ben je ook fiscaal inwoner in Nederland. Beide landen willen dan belasting heffen. Om dubbele belastingheffing te voorkomen, is er een belastingverdrag opgesteld. Voor het belastingverdrag ben je inwoner van slechts één land. De uitkomst van de verdragsregels zijn leidend voor de bepaling van het inwonerschap en de belastingheffing.
In het verdrag staat ook een 183-dagen regel. Deze regel geldt als je loon uit dienstbetrekking ontvangt uit een andere staat dan waar je fiscaal inwoner bent.
Loon uit dienstbetrekking
Stel je ben fiscaal inwoner van Nederland en je werkt voor een Spaanse vennootschap in Spanje. Je vraagt je af waar je inkomen is belast. Volgens het verdrag is het inkomen belast in de staat waar de dienstbetrekking plaatsvindt, tenzij:
- de genieter in de andere Staat (lees in deze casus: Spanje) verblijft gedurende een tijdvak of tijdvakken, die in het desbetreffende belastingjaar een totaal van 183 dagen niet te boven gaan, én
- de beloning wordt betaald door of namens een werkgever die geen inwoner van de andere Staat is (lees in deze casus: Spanje), én
- de beloning niet ten laste komt van een vaste inrichting die, of van een vast middelpunt dat de werkgever in de andere Staat heeft (lees in deze casus: Nederland).
Let op: het zijn cumulatieve vereisten.
Verblijf je in deze casus meer dan 183 dagen in Nederland en ontvang je een beloning van de Spaanse vennootschap, dan ben je in Spanje belasting verschuldigd. Nederland zal vervolgens op basis van het verdrag een vermindering of vrijstelling verlenen van belasting.
Bestuurdersbeloningen betaald door een Spaanse vennootschap zijn altijd in Spanje belast.
Winst uit onderneming
De winst uit onderneming is belast in het land waar de onderneming is gevestigd. Er geldt een uitzondering voor de winst behaald met een vaste inrichting in de andere staat. Dit is bijvoorbeeld het geval wanneer een Nederlandse vennootschap een filiaal heeft in Spanje. Over de inkomsten in Spanje is de Nederlandse vennootschap dan in Spanje belasting verschuldigd. Je kunt in het verdrag terugvinden wanneer sprake is van een vaste inrichting.
Dividend
Dividend wordt in beginsel belast in het land waar je fiscaal inwoner bent. Een inwoner van Nederland valt onder Nederlandse inkomstenbelasting met zijn wereldinkomen. Heb je een belang van 5% of meer in een vennootschap? Dat is een aanmerkelijk belang en wordt belast in box 2. Een kleiner belang wordt belast in box 3.
In artikel 4.6 lid 1 Wet inkomstenbelasting 2001 kan je teruglezen wanneer je een aanmerkelijk belang hebt. Het gaat dan om een aandelenbelang van minimaal 5% “(…) in een vennootschap waarvan het kapitaal geheel of ten dele in aandelen is verdeeld”. Je kunt dus ook een aanmerkelijk belang hebben in een buitenlandse vennootschap zoals een Spaanse SL.
Voor de uiteindelijke belastingheffing kijken we naar het verdrag Nederland-Spanje om te beoordelen wie belasting mag heffen. In artikel 10 staat:
- Lid 1: dividend (winstuitkering) betaald door Spaanse SL aan fiscaal inwoner van Nederland mag in Nederland worden belast.
- Lid 2: mag ook overeenkomstig de Spaanse wetgeving worden belast, maar met een maximum van 15%.
- Lid 3: heffing in Nederland wanneer dividend wordt uitgekeerd aan een Nederlandse BV/NV.
Als je een Spaanse SL waarvan de aandelen in privé worden gehouden en je bent fiscaal inwoner in Nederland, dan geldt dat de uitkering van dividend (lees: winstuitkering) belast is in Nederland. Zolang de Spaanse SL geen winstuitkering doet, heb je ook geen belastingheffing in privé (hetzelfde dus als je BV). Als je aandelen in een Spaanse SL houdt door middel van je vennootschap in Nederland, zal er geen heffing plaatsvinden (mits meer dan 5% deelneming in de Spaanse SL) door Nederland. Er geldt dan de dividendvrijstelling en wordt de dividenduitkering onbelast ontvangen in de Nederlandse vennootschap.
Inkomsten uit onroerend goed
De hoofdregel is dat de inkomsten uit onroerend goed belast zijn in het land waar het onroerend is gelegen. Of je het onroerend goed in privé of in de BV bezit maakt niet uit. In beide gevallen is heffing toegewezen aan het land waar het onroerend goed is gelegen.
Pensioen
De pensioenuitkeringen zijn belast in het land waar je fiscale woonplaats is. Dit betekent dat pensioenuitkering zoals AOW en bedrijfspensioenen zijn belast in Spanje als je daar fiscaal inwoner bent. De tarieven aan inkomstenbelasting zijn progressief. Zie hiervoor: belastingtarieven in Spanje. Als de enige bron van inkomsten een pensioen is van minder dan € 22.000 per jaar, behoef je geen aangifte te doen in Spanje en heb je dus een vrijgesteld pensioen in Spanje. Let op: heb je inkomen uit meerdere bronnen, dan moet er wel aangifte worden gedaan.
De pensioenuitkering van overheidsorganen, denk bijvoorbeeld aan pensioenuitkeringen van ABP omdat je werkzaam bent geweest bij een overheidsorgaan, zijn belast in het land die de uitkering doet. Zo is bijvoorbeeld de uitkering van pensioen opgebouwd bij de Nederlandse overheid belast in Nederland.
Let op: uitkeringen uit een pensioen BV of in de holding opgebouwde pensioen/ODV verdienen speciale aandacht. Lees hiervoor: Emigratie naar Spanje en pensioen in eigen beheer.
Lijfrente
In het verdrag is opgenomen dat lijfrente-uitkeringen net als pensioenuitkeringen zijn belast in het land waar je fiscale woonplaats is. Met betrekking tot lijfrenteverzekering en lijfrente spaarproducten is het van belang om vooraf te onderzoeken of de uitkerings- of bancaire instantie het mogelijk maakt om de uitkering te laten plaatsvinden in het buitenland. Niet iedere instantie kan (of wil) dit. Het is van belang om tijdig hierop te anticiperen.
Disclaimer
Waar je fiscaal inwoner bent is afhankelijk van jouw persoonlijke situatie. Het fiscale inwonerschap is een belangrijke maatstaf voor de vraag waar jouw inkomen, winst, vermogen of pensioen/uitkering is belast. De informatie is dan ook niet specifiek en algemeen van aard. Jouw specifieke situatie kan anders uitpakken en vereist maatwerk.